وقوع انقلاب اسلامی و عضویت ایران
در سپتامبر 1961 اولین اجلاس کشورهای موسوم به جنبش عدم تعهد به منظور بررسی و تبادل نظر پیرامون برقراری صلح و امنیت بین المللی، همکاری های بین المللی و بهبود وضعیت اقتصادی در بلگراد برگزار گردید و به طور رسمی جنبش عدم تعهد اعلام وجود کرد.
ایران تا سال 1357 و به دلیل عضویت در پیمان سنتو و وابستگی به جبهه آمریکا و غرب، نمی توانست به عضویت این جنبش درآید، اما با وقوع انقلاب اسلامی و مطرح شدن شعار "نه شرقی نه غربی" توسط امام خمینی (ره)، نزدیکی این جنبش و انقلاب اسلامی هرچه بیشتر نمایان شد و جمهوری اسلامی، در ششمین نشست سران جنبش عدم تعهد که در سال 1358 و در هاوانا برگزار شد، به عضویت رسمی این جنبش درآمد.
شانزدهمین اجلاس در تهران
شانزدهمین نشست سران جنبش عدم تعهد در شهریورماه 1391در تهران برگزار میشود. این اجلاس، بزرگترین همایش بین المللی طول تاریخ جمهوری اسلامی است که 118 کشور عضو جنبش عدم تعهد و 18 کشور و 7 سازمان بین المللی و منطقهای به عنوان ناظر در آن شرکت دارند. در این اجلاس که طی 6 روز برگزار خواهد شد، در این اجلاس، حدود 7 هزار نفر شرکت خواهند داشت و هزینه برگزاری این اجلاس، توسط هئیتهای شرکتکننده پرداخت میشود و حتی جنبه ارزآوری نیز برای کشور خواهد داشت. برای برگزاری این اجلاس، 200 خودروی تشریفات از طریق یکی از کشورهای همسایه خریداری شده است .
نتایج این اجلاس برای جمهوری اسلامی ایران
1.با برگزاری این اجلاس در تهران، یکی از بزرگترین حربه های غرب برای تبلیغات رسانه های علیه جمهوری اسلامی ایران تاحد زیادی خنثی خواهد شد. برگزاری این اجلاس، در فضای بین المللی نشان دهنده قدرت دیپلماتیک و اثرگذار ایران است و میتواند قدرت جمهوری اسلامی در عرصه حل و فصل و مدیریت فضای بین الملل را به نمایش بگذارد.
2.انقلابهایی که طی حدود یک سال و نیم گذشته در خاورمیانه به وجود آمده است، یکی از نقاط عطف تاریخی از لحاظ توجه به الگوی جمهوری اسلامی و مردم سالاری اسلامی میباشد. در اجلاس تهران اکثر کشورهای منطقه حضور دارند و این حضور حداکثری میتواند برای جمهوری اسلامی، زمینه سازی بیشتری برای مدیریت تحولات منطقه فراهم کند.
3.حضور حدود 140 کشور در اجلاس تهران، یک فرصت مناسب برای ایران است که بتواند در زمینه های مختلف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی به برقراری رابطه با این کشورها بپردازد و از این طریق، برخی از مشکلات ناشی از تحریم از سوی شورای امنیت و آمریکا را بی اثر سازد.
4.با تصویب پیشنهاد کشورمان جمهوری اسلامی ایران علاوه بر ریاست سه ساله بر جنبش عدم تعهد سال های 1391 تا 1394 از هم اینک به مدت 9 سال عضو تروئیکای جنبش عدم تعهد می باشد. تروئیکای جنبش عدم تعهد متشکل از روسای سابق، کنونی و آتی جنبش از اهمیت بسیاری در پیشبرد تصمیمات و مواضع جنبش در عرصه بین المللی برخوردار است. حضور جمهوری اسلامی ایران در تروئیکای جنبش فرصتهای مناسبی را برای ارتقای نقش کشورمان برای پیشبرد اهداف و مواضع اصولی جنبش عدم تعهد فراهم میکند و باعث تقویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی خواهد شد.
5.کشورهای غربی در ابتدا فشارهای سنگینی را بر جمهوری اسلامی ایران در شورای حکام آژانس انرژی اتمی وارد نمودند و با فضاسازی منفی و مغرضانه و سیاسی کردن پرونده هسته ای کشورمان این موضوع را به شورای امنیت ارجاع دادند. وزارت امور خارجه فعالیت گسترده ای در جلب حمایت جنبش عدم تعهد از برنامه صلح آمیز هسته ای کشورمان آغاز نمود که نتایج مثبتی به همراه داشت. بیانیه تروئیکای جنبش عدم تعهد، بیانیه های متعدد گروه عدم تعهد در آژانس بین المللی انرژی اتمی، بیانیه اجلاس وزرای خارجه دفتر هماهنگی جنبش در پوتراجایای مالزی در سال 1385، بیانیه چهاردهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در هاوانا در سال 1385، هم چنین بیانیه پانزدهمین اجلاس وزرای خارجه جنبش عدم تعهد در تهران در سال 1387 در حمایت از برنامه هسته یی کشورمان از جمله نتایج مثبت اقدامات وزارت امور خارجه بوده است.
6.بیانیه پایانی اجلاس سران عدم تعهد هرچند جزء بیانیههای الزامآور بینالمللی تلقی نمیشود، اما جزء مهم ترین بیانیههای بینالمللی است و جمهوری اسلامی ایران با توجه به میزبانی و قدرت دیپلماتیک خود، میتواند از ظرفیت این بیانیه استفاده کند.
نویسنده : ترنم در تاریخ پنج شنبه 91/6/9